Osman Tarım
Ön Söz
Türkiye Cumhuriyeti’nin yakın tarihine askeri müdahaleler damgasını vurmuştur. Ordu, birbirine benzer gerekçelerle ülke yönetimine el koymuştur. Bu müdahalelerde, Atatürk ilkeleri, laiklik, demokratik düzen, sosyal hukuk devleti ve çağdaş uygarlık düzeyi, en sık kullanılan gerekçeler olmuştur. 27 Mayıs 1960, 21 Şubat 1962, 22 Mayıs 1963, 12 Mart 1971, 12 Eylül 1980 ve 28 Şubat 1997 tarihlerinde askerin siyasetin içerisinde yer aldığı ve ülke yönetiminde etkili olduğu görülmüştür. Müdahalelerin yaşandığı dönemlerde siyasi istikrarsızlık, ekonomik sıkıntılar üst safhalara ulaştığı için halk askeri bir kurtarıcı olarak karşılamıştır. Ancak zaman ilerledikçe müdahalelerin Türkiye’nin sorunlarını çözmede yeterli olmadığı anlaşılmıştır.
Tezde Türk siyasi tarihinin önemli bir dönüm noktasını oluşturan 27 Mayıs 1960 askeri darbesi, darbe sonrası kurulan MBK yönetimi, karşılaşılan sorunlar ele alınmıştır. Demokrasiye geçiş çabaları, 1961 seçimleri ve İnönü hükümetleri ile birlikte, esas olarak incelenen ise Adalet Partisi ve 12 Mart 1971’e kadar devam eden tek başına iktidar yıllarıdır. Tez hazırlanırken döneme ait kaynaklardan yararlanılmıştır. Bu kaynaklarda, olaylara ilişkin farklı değerlendirmeler, objektif olarak aktarılarak, dönemin aydınlatılması sağlanmaya çalışılmıştır.
Tez, giriş, üç bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Giriş kısmında Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş ve çok partili hayata geçiş süreci ile Demokrat Parti iktidarı ve askeri müdahale sürecine değinilmiştir. Birinci bölüm, 27 Mayıs yönetimini ve demokrasiye geçiş sürecini, ikinci bölüm Adalet Partisi iktidarını, üçüncü bölüm ise Adalet Partisi’nin düşüş sürecini içermektedir. Sonuç kısmında genel değerlendirme yapılarak çalışmaya son verilmiştir.
27-mayistan-12-marta-adalet-pa_31202311464348
